Sáng ngày 26/8/2023, xã Bình An và dòng họ Nguyễn Quang đã long trọng tổ chức buổi lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa Nhà thờ Nguyễn Quang Đa tại hội trường UBND xã. Tham dự buổi lễ có đồng chí Trần Xuân Lương, Phó Giám đốc Sở VH,TT&DL tỉnh Hà Tĩnh, đại diện các phòng, ban của sở, Bảo tàng tỉnh; Lãnh đạo UBND huyện, đại diện các phòng ban huyện Lộc Hà, cùng đông đảo nhân dân và con cháu họ Nguyễn Quang, xã Bình An.

Đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh

Nhà thờ Nguyễn Quang Đa

Giang Tài hầu Nguyễn Quang Đa là một võ tướng thời Lê trung hưng. Ông sinh năm Canh Tuất (1610), đời vua Lê Kính Tông. Ông làm quan trải qua 3 đời vua: Lê Chân Tông, Lê Thần Tông, Lê Huyền Tông, có nhiều đóng góp trên cương vị một vị tướng bảo vệ nơi biên viễn phía nam của triều đình nhà Lê trung hưng. Ghi nhận công lao của ông, triều đình đã phong cho ông chức Phấn lực tướng quân, sau khi mất ông được phong tước Giang Tài hầu.

Đối với quê hương làng Lộc Nguyên, ông là người có nhiều đóng góp lớn: tổ chức cho dân khai khẩn đất hoang thành đồng ruộng, lập nên xóm làng trù phú. Sau khi ông mất, các triều vua Thành Thái, Duy Tân, Khải Định nhà Nguyễn đã ban sắc phong Đoan túc tôn thần, lệnh cho nhân dân và con cháu đời đời khói hương thờ cúng.

Tiếp nối truyền thống uống nước nhớ nguồn, xây dựng quê hương xã Bình An giàu mạnh, văn minh trong thời đại mới, chính quyền, nhân dân và con cháu dòn họ Nguyễn Quang đã gìn giữ di tích Nhà thờ Giang Tài hầu, tuyên truyền những giá trị về lịch sử, văn hoá và công lao của ông cùng các vị tiền nhân có công với quê hương. Miếu thờ Nguyễn Quang Đa là công trình xây dựng từ năm 1911 với đặc trưng kiến trúc thời Nguyễn kết hợp với các yếu tố địa phương, đến nay vẫn được giữ nguyên. Các di vật liên quan đến ông như đôi hài, mũ quan, sắc phong thần đều được con cháu giữ gìn cẩn thận, trở thành những hiện vật lịch sử văn hoá vô giá.

Ghi nhận những giá trị và ý nghĩa đó, ngày 23/01/2023, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ra quyết định xếp hạng nhà thờ Nguyễn Quang Đa là di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh. Cùng với các di tích, các công trình văn hoá khác trên địa bàn xã, di tích lịch sử - văn hoá Nhà thờ Nguyễn Quang Đa đang trở thành địa điểm  tâm linh, góp phần tô điểm thêm cho văn hoá địa phương trong công cuộc xây dựng quê hương thời kỳ mới.